So sánh A516 Gr.70 và Q345R – loại nào phù hợp cho lò hơi?

Mục lục bài viết

Đánh giá post

1. Vì sao việc chọn đúng mác thép quan trọng khi chế tạo lò hơi?

Trong ngành chế tạo lò hơi, bình chịu áp lực, nồi nhiệt công nghiệp, việc lựa chọn đúng mác thép chịu nhiệt là yếu tố sống còn để đảm bảo:

An toàn vận hành
Đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật
Dễ dàng nghiệm thu – kiểm định
Kéo dài tuổi thọ thiết bị

Hai loại thép phổ biến nhất hiện nay là A516 Gr.70 (chuẩn ASTM – Mỹ) và Q345R (chuẩn GB/T – Trung Quốc). Nhưng nên chọn loại nào cho phù hợp với thiết kế và yêu cầu của bạn?

2. Giới thiệu ngắn về từng mác thép

🔹 Thép A516 Gr.70 – Chuẩn ASTM (Mỹ)

Là mác thép carbon dùng cho thiết bị áp lực ở nhiệt độ trung bình – cao
Được tiêu chuẩn hóa theo ASTM A516
Phổ biến trong sản xuất lò hơi, bình áp lực, tank chứa dầu, hóa chất…

🔸 Thép Q345R – Chuẩn GB713 (Trung Quốc)

Là thép carbon kết cấu có độ bền cao, dùng chuyên cho nồi hơi và bồn áp lực
Được tiêu chuẩn hóa theo GB713/Q345R
Rất thông dụng tại thị trường châu Á nhờ giá thành cạnh tranh

3. Bảng so sánh chi tiết: A516 Gr.70 vs Q345R

Tiêu chí	A516 Gr.70	Q345R
Xuất xứ tiêu chuẩn	ASTM (Mỹ)	GB/T (Trung Quốc)
Loại thép	Carbon – thép chịu nhiệt	Thép kết cấu carbon thấp
Độ dày phổ biến	6mm – 100mm	6mm – 120mm
Nhiệt độ làm việc lý tưởng	≤ 538°C	≤ 510°C
Độ bền kéo (Tensile strength)	485–620 MPa	490–610 MPa
Giới hạn chảy (Yield strength)	≥ 260 MPa	≥ 305 MPa
Độ giãn dài (%)	≥ 21%	≥ 21%
Khả năng hàn	Tốt	Rất tốt
Giá thành	Cao hơn	Thấp hơn 10–15%
Ứng dụng	Lò hơi áp suất cao, tank hóa chất	Lò hơi áp suất trung bình, tank dầu khí
Chứng chỉ quốc tế (CO–CQ, Mill Test)	Có đầy đủ	Tùy nhà cung cấp

4. Ưu nhược điểm của từng loại

✅ A516 Gr.70:

Ưu điểm:

Đạt tiêu chuẩn quốc tế ASTM – dễ dàng thông qua kiểm định
Tính ổn định cao ở nhiệt độ >500°C
Được chấp nhận rộng rãi trong các công trình yêu cầu nghiệm thu nghiêm ngặt

Nhược điểm:

Giá thành cao hơn Q345R khoảng 10–15%
Hạn chế nhà cung cấp trong nước – thường phải nhập khẩu hoặc đặt trước

✅ Q345R:

Ưu điểm:

Giá thành rẻ hơn – phù hợp cho công trình trung bình
Khả năng hàn, gia công dễ dàng – tiện cho thi công xưởng nội địa
Phổ biến tại Việt Nam, Trung Quốc, dễ mua nhanh

Nhược điểm:

Độ ổn định nhiệt thấp hơn (giới hạn khoảng ≤ 510°C)
Một số công trình xuất khẩu, FDI yêu cầu ASTM – không dùng được Q345R

5. Tình huống thực tế: Lựa chọn sai mác thép – Hệ lụy lớn

Một chủ xưởng tại Bình Dương từng chọn Q345R để tiết kiệm chi phí cho hệ thống lò hơi 20 tấn cho nhà máy sấy gỗ. Tuy nhiên, sau 3 tháng vận hành ở nhiệt độ ~540°C, phần thân lò bắt đầu xuất hiện rạn nứt dọc mối hàn.

Kết quả:

Buộc phải ngưng vận hành, tháo thay toàn bộ phần thân chính
Tổng thiệt hại >200 triệu đồng (chưa kể mất uy tín với khách)

Bài học: Không phải lúc nào Q345R cũng thay thế được A516 Gr.70 – đặc biệt khi vận hành ở nhiệt độ cao, áp suất lớn và thời gian dài

6. Nên chọn loại nào khi chế tạo lò hơi?

Tình huống thực tế	Gợi ý chọn mác
Lò hơi áp suất thấp – nhiệt độ < 480°C	Q345R đủ dùng
Lò hơi công nghiệp ≥ 10 bar, ≥ 500°C	Nên chọn A516 Gr.70
Công trình có yếu tố xuất khẩu, FDI, yêu cầu nghiệm thu quốc tế	A516 Gr.70 là bắt buộc
Dự án nhỏ – ưu tiên chi phí – thi công nội địa	Q345R phù hợp

7. Các lưu ý khi mua 2 loại thép này

Luôn kiểm tra CO–CQ, Heat number in trên tấm phải trùng với giấy tờ
Yêu cầu cung cấp MTC (Mill Test Certificate) từ nhà máy sản xuất
Với A516 Gr.70 – nên chọn thép nhập khẩu từ Nhật, Ấn Độ, Hàn, EU
Với Q345R – nên mua từ các kho có sẵn, thương hiệu lớn để tránh thép pha

8. Kết luận: Đừng chọn sai chỉ vì tiết kiệm

Cả A516 Gr.70 và Q345R đều là thép chịu nhiệt tốt – nhưng không thay thế lẫn nhau trong mọi điều kiện.
Việc chọn sai có thể dẫn đến hư hỏng thiết bị, thiệt hại hợp đồng, nguy cơ mất an toàn lao động.

📌 Nếu công trình của bạn yêu cầu vận hành bền bỉ – môi trường nhiệt độ cao – hoặc phải nghiệm thu theo tiêu chuẩn quốc tế → Hãy chọn A516 Gr.70.
📌 Nếu ngân sách giới hạn – nhiệt độ làm việc không quá cao – và dự án nội địa → Q345R sẽ là lựa chọn tối ưu.